خبرگزاری مهر، سرویس فرهنگ- محمد فیروزی: می گویند «جنایت کاران» هیچ گاه نمی توانند برای همه عمر در آسایش زندگی کنند ولی انگار این قاعده برای همیشه صادق نبوده است چرا که برای سالیان دراز جنایت کارانی در تاریخ بوده اند که نه تنها در آسایش زندگی کرده اند، بلکه انگار آبرویی هم نزد خلق داشته اند. با پدید آمدن رسانه های جمعی و به دست گرفتن کنترل آنها توسط همین جنایتکاران گاه هیچ کس متوجه نمی شد که شاید در سوی دیگری از جهان عده ای از مردم در آتش خشم و شهوت جانیان می سوزند یا مثلا دچار قحطی شده اند تا ارتش قاتلان گرسنه نمانند.

اما قانون این جهان بر عدل قرار دارد و بالاخره روزی «خیر» بر «شر» پیروز می شود، درست مثل همین پیروزی های اخیر جبهه مقاومت در منطقه غرب آسیا بر کشورهای غربی و گروه های تروریستی؛ اتفاقی که در نهایت کشورهای آمریکا و انگلیس را هرچه بیشتر به سمت تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران قرار داده و این چند وقت اخیر خلیج فارس را به محلی برای به نمایش درآوردن جنگ اراده ها تبدیل کرده است.

در آخرین مورد هم که یک کشتی نفتکش انگلیسی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در آب های خلیج فارس توقیف شد، یکبار دیگر دست برتر ایران را بر حفظ امنیت و صلابت آن در این منطقه نشان داد. اتفاقی که بر اساس یک مطالبه عمومی و در پاسخ به توقیف یک نفتکش ایرانی در جبل الطارق توسط انگلیس و آمریکا انجام شد. اما حتی غربی ها که برای توقیف این نفتکش برنامه ریزی کرده بودند و همراه خودشان تیم رسانه ای به همراه داشتند تا تصاویر آن را به جهان مخابره کنند فکرش را نمی کردند که ایران هم در مقابل این رفتارشان مقابله به مثل کند و در بعد رسانه ای هم این عملیات را پوشش دهد.

به خیال انگلیسی ها که سال ها در ایران جنایت های مختلفی انجام دادند و همین اواخر هم پول جشن تولد ملکه سالخورده شان را از تجار و بازرگانان ایرانی طلب می کردند، باورش سخت بود که اقدام شان در توقیف یک نفتکش ایرانی با پاسخی مشابه مواجه شود و روزی برسد که رسانه های بین المللی برای انعکاس اخبار و تصاویر نفتکش انگلیسی ناگزیر به استناد اخبار رسانه های ایرانی شوند. اتفاقی که در دنیا علاوه بر به چالش کشیدن قدرت نظامی غربی ها، حاکمیت رسانه ای آنها را هم زیر سوأل برده است.

به همین مناسبت خبرگزاری مهر، گفت و گویی با «سعید عبدلی زاده» از عکاسان ساکن هرمزگان انجام داده است که عکس های او از داخل نفتکش توقیف شده انگلیسی این روزها یا در شبکه های اجتماعی ترند می شوند و یا در رسانه های بین المللی مورد استفاده قرار می گیرند.  او که خود را یک عکاس منظره می داند و برخی آثارش در نشنال جئوگرافی منتشر شده است، تخصص اصلی اش عکاسی از سواحل دریایی و به ویژه خلیج فارس است. اما به عنوان یک فرد دغدغه مند وقتی نفتکش انگلیسی توقیف می شود، بعد از مذاکره با مسئولان ارشد نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در قالب یک تیم متخصص رسانه ای وارد نفتکش انگلیس می شوند تا با عملیات رسانه ای شان به مردم منطقه خودش، ایران و دنیا  بگویند دیگر دوران حکومت جنایتکارانه غربی ها و بهره برداری از ابزارهای رسانه ای شان به اتمام رسیده و فصل تازه ای در قدرت نمایی ایران در ابعاد نظامی و رسانه ای شروع شده است.

آنچه در ادامه می خوانید مشروح گفت و گو با عکاس ایرانی از نفتکش توقیف شده انگلیسی است:

از شروع به کارتان برای اجرای این عملیات رسانه ای از داخل نفتکش توقیف شده انگلیسی توضیح می دهید و اینکه چه سابقه ای دارید؟

در مورد اجرای این عملیات رسانه ای و تصویربرداری از نفتکش دارای یک سابقه فکری بودیم، اول اینکه در یکماه قبل از توقیف این نفتکش هم در منطقه خلیج فارس تنش هایی بود، در سالهای قبل تر هم مسائلی در منطقه خلیج فارس رخ داده بود. البته اصل سابقه این تنش ها در خلیج فارس به گذشته های دورتر باز می گردد. استان هرمزگان همواره چنین مسائلی را به خود دیده است و در حافظه تاریخی مردم منطقه هم چنین مسائلی ثبت و ضبط شده است.

اوج این آسیب هایی که مردم هرمزگان از دشمنی ها در خلیج فارس تحمل کردند را در حمله به هواپیمای ایرباس می بینیم که حدود ۱۰۰ نفر از مسافران هواپیما متعلق به استان هرمزگان بودند. هنوز هم اجساد این قربانیان به شکل غم انگیزی پیدا نشده است.

دغدغه این قضیه همیشه با ما (جمعی از اعضای جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی هرمزگان) بود، به همین دلیل جمعی از همین بچه ها تلاش کردیم در فضای رسانه ای از سال ۹۲ به شکل متمرکز عمل کنیم. بنابراین یک تیم تشکیل دادیم و بهانه اش همین تشکیلات مردمی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی بود که توانست این جمع را متمرکز کند.

قبل تر هم سابقه چندین عملیات رسانه ای در سطح کشور و بین المللی را داشتیم، به دلیل همین تجربیات هم فعالیت مان در مورد انعکاس خبر از نفتکش توقیف شده انگلیسی با موفقیت همراه شد. چند مورد از فعالیت های قبلی مان را اگر بخواهم نام ببرم یکی مستندی به اسم «خط خون» بود که در مورد مجتمع آلومینیوم هرمزگان  و مطالبات کارگران از امام جمعه شهر بود که خودش به یک تحول مهم درباره مطالبه گری از ائمه جمعه تبدیل شد. قبل تر هم از طریق همین تیم رسانه ای مستندی با نام «پرواز صبح یکشنبه» را کار کرده بودیم که مربوط به همین پرواز ایرباسی می شد که بر دریای خلیج فارس مورد اصابت قرار گرفت. این مستند هم به عنوان یک اثر تحقیقاتی تهیه و پخش شد و یک نسخه از آن در دوران مذاکرات هسته ای به خانم کاترین اشتون تحویل داده شد.

معروف ترین مستندی هم که این گروه تا کنون تهیه کرده است، با عنوان «دریا بس» که اسفندماه سال گذشته اکران شد و یک عملیات رسانه ای بود که توانست همه کشور را در مورد کشتی های صیادی -چین-  برداشت کننده ماهی ترال آگاه کند و با واکنش شخصیت های مختلف و حتی سلبریتی ها مواجه شود. این مستند بازخورد بین المللی هم گرفت و با ورود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مشکل تا حدی حل شد.

این تیم با اجرای چنین پروژه هایی به این نتیجه رسید که بعد از توقیف نفتکش انگلیسی هم می توانند نقش آفرینی مثبتی داشته باشند، به ویژه که آثار پخش شده قبلی توأم با بازخوردهای خوب ما را امیدوارم می کرد.

یکی از عواملی که در  به تصمیم رسیدن در مورد این نقش آفرینی مان دخیل بود، نوع سیستم مواجهه با چنین خبرهایی بود. اغلب شاهد هستیم که در مورد این اخبار، رسانه ها از مرکز کشور (شهر تهران به عنوان پایتخت) اقدام به پوشش خبری می کنند. خبرنگاران خاصی هم از سرویس های خاص خبری موظف می شوند که به این خبرها بپردازند. به نوعی انحصار خبری برای این دسته از اهالی رسانه هست.

گاهی در مورد ساخت چنین عملیات های رسانه ای که از تهران سامان دهی می شود شاهد هستیم که موفقیتی به همراه ندارند، به عنوان مثال انیمیشن هایی که بعدتر در مورد اتفاقات رخ داده در خلیج فارس ساخته می شود، مورد استقبال قرار نمی گیرد و نوع نگاه خاصی که در این آثار هست، حال و هوای تهرانی دارد و شخصیت هایی در این کارها خلق می شوند که با بومیان منطقه نزدیک نیستند اما به عنوان ناجیان خلیج فارس معرفی می شوند.

به لحاظ تخصصی در بعد تبلیغات نظامی و دفاعی هم نوع کارهایی که پیش تر تولید شده است با یک نوع کلیشه انگاری همراه بوده است که باعث می شد آثار ساخته شده در بعد بین المللی مورد توجه قرار نگیرد. بنابراین در همین تیم رسانه ای که تشکیل داده ایم، به نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (ندسا) پیشنهاد دادیم تا رویدادهایی که در خلیج فارس به وقوع می پیوندد را از قاب دوربین اهالی رسانه همین منطقه به تصویر بکشیم و فعالیت رسانه ای آن را توسط همین تیم متشکل توسط جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در هرمزگان دنبال کنیم.

این پیشنهاد پیش از توقیف نفتکش انگلیسی مطرح شده بود، به فرماندهی ندسا گفته بودیم این ظرفیت در تیم رسانه ای مان هست و می توانند یکبار به صورت آزمایشی پتانسیل این گروه را محک بزنند. دید خوبی که سردار (علیرضا) تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دارد در محول شدن این مأموریت رسانه ای به ما کمک کرد.

پیشنهاد فعالیت رسانه ای در مورد تحولات خلیج فارس را چه زمانی به فرماندهی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دادید؟

بعد از پخش مستند «دریابس» در بهمن ماه ۹۷ پیشنهاد کردیم که در چنین مواردی وارد عمل شویم.

البته آنچه که تا کنون در مورد فعالیت رسانه ای از داخل نفتکش توقیف شده انگلیس گفتم، بعد اجتماعی- سیاسی این قضیه بود. اجرای این عکاسی از داخل نفتکش برایم یک جنبه فردی هم داشت، من یک عکاس منظره هستم و عکس های از سواحل دریا دارم و می توانم بگویم یکی از بزرگترین مجموعه های عکس از سواحل خلیج فارس را تهیه کردم. یک دلبستگی شخصی به سواحل خلیج فارس دارم و عکاس تخصصی دریا به حساب می آیم و عکس هایی از سواحل مکران تا بوشهر را در یک پروژه مستند کرده ام و مدت سه سال است این فعالیت را دنبال می کنم.

بعد از اینکه نفتکش انگلیسی توقیف شد، دوستانی با من تماس گرفتند که عکاسی از آن را دنبال کنم، از قبل هم در تیمی که تشکیل داده بودیم آمادگی لازم را داشتیم. بنابراین در زمان خیلی کوتاهی بعد از توقیف نفتکش با روابط عمومی ندسا پیشنهاد فعالیت رسانه ای از داخل نفتکش را مطرح کردیم و بعد از یک جلسه سنگین دوطرفه بین تیم رسانه ای ما و نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نهایت برای شروع کار آماده شدیم.

هم زمان با فعالیت رسانه ای ما از داخل نفتکش انگلیسی، کشور انگلیس هم از داخل نفتکش ایرانی توقیف شده در جبل الطارق (توسط وزارت دفاع این کشور) فعالیت رسانه ای را ترتیب داده بود و عملیاتی را انگلیسی ها از توقیف نفتکش ایرانی به تصویر کشیده بودند که حاکی از تحقیر غرور ملی ایرانی ها بود. عملیات رسانه ای بزرگی را انگلیسی ها ترتیب داده بودند که حساسیت کارمان را بیشتر می کرد.

آنالیزی که از تصاویر انگلیسی ها انجام دادیم نشان می داد عکس های مخابره شده آنها با دوربین های حرفه ای گرفته شده است و تیم رسانه ای همراه با تکاوران انگلیسی وارد نفتکش ایرانی (در منطقه جبل الطارق) شده بودند تا هم زمان با این تعرض تصاویر را مخابره کنند. می توانم بگویم چنین حجم از فعالیت رسانه ای برای نمایش تحقیر ما در سال های اخیر بی سابقه بود و آخرین نمونه مشابه را می توان در تعرض به سکوهای نفتی ایران در سال ۶۷ مشاهده کرد.

غربی ها چند وقت پیش هم عکسی را منتشر کردند که نشان می داد چند سرباز در آب های خلیج فارس در حال شنا کردن هستند و به نظر می رسید در قالب یک عملیات رسانه ای- تبلیغاتی قصد داشتند حاکمیت جمهوری اسلامی ایران را به چالش بکشند. همه این اتفاقات و تحولاتی که در دنیا و منطقه در حال وقوع بود باعث می شد برای علمیات رسانه ای که قرار بود در داخل نفتکش انجام دهیم یک پیش طراحی داشته باشیم.

حتی برای فریم به فریم عکس هایی که قرار بود از داخل نفتکش توقیف شده انگلیس تهیه کنیم هم پیش طراحی داشتیم. اما اجرای این مأموریت یک هم زمانی پیدا کرد با فصل بد آب و هوایی در خلیج فارس، بادهایی موسوم به «مونسون» که از سمت هندوستان می وزد باعث می شود کیفیت تصویر در منطقه جنوب کشور مناسب نشود. با این حال ما اصرار داشتیم مأموریت مان را به سرانجام برسانیم و از داخل نفتکش تصویربرداری و عکاسی کنیم.

در تیمی که برای عملیات رسانه ای داخل نفتکش اعزام شدیم، تخصص های گوناگون حضور داشتند. از خبرنگار(عابد قاسمی خبرنگار خبرگزاری صداوسیما و فارس)، عکاس (آقایان احمدی و روح الله خسروی نژاد که سابقه ثبت عکس در سیل های اخیر کشور را داشت)، کارگردان مستند (محمود شهبازی که سابقه ساخت دریابس را داشت) و تصویربرداران حرفه ای و حتی گرافیست و... حاضر بودند. علت اینکه گرافیست همراه این تیم حضور داشت این بود که در آینده بعد خبری ماجرا تمام می شود و موضوع را با ابزار هنر می توان زنده نگه داشت و چنین متخصصی می توانست زمینه ساز فعالیت ها در آینده باشد.

حال و هوای ورود به نفتکش چطور بود؟

در مراحل اولیه ورود مان به نفتکش برخورد با موج های آب باعث شد که به تجهیزات مان خسارت وارد شود، اما طی فرایند تصویربرداری مان اتفاق خوبی که افتاد این بود که با وجود مواج بودن خلیج فارس، برای چند ساعت آسمان صاف و آرام بود و این کمک کرد کیفیت تصویرهای مان خوب باشد.

ورود به نفتکش از چند جنبه برایم جالب بود، به ویژه آرامشی که در رفتار نیروهای مسلح سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به چشم می خورد و تلاش کردم در عکسی که یک پاسدار مشغول بستن بندهای پوتین خود است آن را به نمایش بگذارم که در انعکاس این خبر بارها دیده شد. البته پاسدران مشغول اقدامات تأمینی هم بودند که این موضوع را در عکس مشهور دیگری از این رویداد می بینیم.

داخل نفتکش یک موضوع جالب این بود که یک ایران کوچک را می توانستیم ملاحظه کنیم، بر روی عرشه از لهجه مازندارانی به گوشم می رسید تا لهجه های لرستان، فارس و هرمزگان و یک اقتدار کوچک ایرانی را در آن فضا احساس می کردیم.

تعامل نیروهای پاسدار با پرسنل و خدمه کشتی چطور بود؟

خدمه کشتی در کابین خودشان آرام بودند، برخوردی هم اگر صورت می گرفت با آرامش بود و حتی برخی خدمه کشتی با لبخند موضوعات مدنظرشان را مطرح می کردند.

اما در مورد کشتی توقیف شده ایرانی در جبل الطارق شنیدم که کاپیتان ایرانی مان گفته برخورد انگلیسی ها بسیار تند و خشن بوده است، حتی خدمه این کشتی را هنگام توقیف مجبور کرده بودند که زانو بزنند. در صورتی که تیم رسانه ای ما از برخورد پاسداران و پرسنل کشتی رفتاری مبتنی بر انسانیت را ملاحظه می کردند.

در داخل نفتکش میخواستیم چند موضوع را خیلی خوب به تصویر بکشیم. یکی از این موارد تثبیت حاکمیت جمهوری اسلامی ایران بود. این به یک تصاویری احتیاج داشت که به لحاظ فنی درست باشد و از سویی هم با استانداردهای بین المللی همخوانی داشته باشد. غربی ها در چنین عملیات های رسانه ای در نمادسازی خیلی خوب عمل می کنند، سعی آنها به گونه ای است که نمادهای خود را حتی خیلی اغراق شده به تصویر بکشند. بنابراین از تصویرسازی متمرکز استفاده می کنند. آنها به هر رسانه اجازه نمی دهند که هر رسانه ای بیاید و به سلیقه خودش برداشت تصویری کند. آنها به شکلی که حکومت هایشان می خواهد تصویرسازی رسانه ای را به شکلی الهام بخش انجام می دهند و بعد تصاویر را در رسانه ها تزریق می کنند.

ما هم سعی کردیم یکبار این موضوع را آزمایش کنیم، هرچند سختی هایی برای کارمان داشتیم و تیم رسانه ای که برای این مدموریت رفته بود تحت فشار شدیدی بود. با این حال سعی کردیم این تیم رسانه ای محصولات متنوعی را برای رسانه های مختلف تهیه و توزیع کند. تمرکزی را برای تولید محصول در رسانه های اجتماعی داخلی و خارجی گذاشتیم که فیس بوک و توئیتر از جمله آنها بود. اولین تصاویر را هم از طریق شبکه اجتماعی توئیتر منتشر کردیم. از طرفی درنظر داشتیم محصولات رسانه ای که تولید می کنیم قابلیت استفاده در رسانه های رسمی داخلی و بین المللی داشته باشد.

البته به غیر از تصاویری که قرار بود از طریق رسانه های مختلف توزیع شود، یکی از اهداف تیم مان این بود که حاصل فعالیت این تیم در آینده الهام بخش هنرمندان اعم از مستندساز، طراح پوستر، گرافیست و حتی شاعر قرار بگیرد. این اتفاق هم محقق شد، به عنوان مثال چند وقت پیش مراسم شب شعری برگزار شد که در پوستر آن برنامه از همین تصاویر نفتکش توقیف شده انگلیس استفاده شد.

با توجه به اینکه زمان کوتاهی داشتید برای انجام عملیات رسانه ای داخل نفتکش، چطور توانستید این کارها را انجام دهید؟

همان طور که گفتم از پیش طراحی برای این کار داشتیم، در گذشته عملیات های (نظامی) بسیاری اتفاق افتاده است که در بعد رسانه ای به درستی پرداخته نشده اند. در آخرین نمونه هم ساقط کردن پهپاد آمریکایی با وجودی که در رسانه ها بازتاب گسترده ای داشت، اما شاید تنها ۲۰ درصد ظرفیت رسانه ای این جریان به تصویر کشیده شد و کارهای بسیاری می شد انجام داد.

غربی ها برای به تصویر کشیدن چنین عملیات هایی (نظامی) در رسانه ها فقط بخش اجرای عملیات را مدنظر نمی گیرند و چنین کارهایی را در سه مرحله دنبال می کنند. قبل از اجرای عملیات و آماده کردن افکار عمومی، حین اجرا و بعد از عملیات که در این کار هم قهرمان سازی انجام می دهند، غربی ها صرفا حین عملیات را به تصویر نمی کشند. به عنوان مثال در قضیه برخورد آنها با بن لادن که در بازه زمانی علمیات روانی گسترده ای انجام دادند. تصویرسازی غربی ها بیشتر معطوف به قبل و بعد از عملیات است.

ما در این ماجرای عملیات رسانه ای از داخل نفتکش انگلیسی تلاش کردیم یک عملیات گسترده تهاجمی علیه غربی ها ساماندهی کنیم. مقام معظم رهبری در مورد عملیات روانی تأکید دارند که به لحاظ دفاعی برخوردها با دشمنان به گونه ای باشد که اگر آنها ضربه ای وارد کردند، در پاسخ ۱۰ برابر مقابله انجام دهیم. در همین عملیات توقیف نفتکش ها، غربی ها اطمینان داشتند که به لحاظ رسانه ای هیچ پاسخی نمی دهیم و به طور کامل منفعل عمل می کنیم. بنابراین آنها می توانند دست برتر رسانه ای را داشته باشند. با درنظر گرفتن همین مورد می خواستیم در بعد رسانه ای پاسخ توقیف نفتکش ایرانی را ۱۰ برابر قوی تر بدهیم و همین موضوع شکل دهنده طراحی های مان برای عملیات رسانه ای بود.

وقتی نفتکش ایرانی توقیف شد یک موجی از آزردگی در شبکه های اجتماعی شکل گرفت که درخواست داشتند در مقابل نفتکش توقیف شده در جبل الطارق، ایران هم پاسخ مشابه دهد؛ مطالبه ای ملی و عمومی که نفتکش را در برابر نفتکش می خواست. همین مطالبه هم قبل از ورود به نفتکش در طراحی هایمان برای عملیات رسانه ای کمک کننده بود که در آنجا چه کاری باید انجام دهیم.

در نهایت هم انتشار این تصاویر –منطبق با انتظار افکار عمومی- خیلی زود به ترند شبکه های اجتماعی (به ویژه در توئیتر) تبدیل شد و هشتگ های عمومی (همچون #نفتکش_ایرانی، #نفتکش_انگلیسی، #تنگه_هرمز) و هشتگ های اختصاصی (همچون #اقتدار_ایران، #اقتدار_سپاه) همراه با این تصاویر استفاده شد که هنوز هم با جست و جوی این هشتگ ها می توان متوجه برتر بودن این عکس ها شد. چند ساعتی نگذشته بود که متوجه شدیم رسانه های بین المللی هم از این تصاویر استفاده کردند.

البته بی بی سی و فاکس نیوز سعی کرده بودند از تصویر مشهور بستن بند پوتین پاسدار ایرانی استفاده نکنند، یکی دو روز بعد هم رسانه بی بی سی تحلیل هایی را از این تصاویر پخش کرد و در نهایت برخوردشان با آنها کاملا انفعالی بود. در حالی که این رسانه برای خود یک دست برتر قائل است و خود را پیشتاز می داند.

چند روز بعد از آنکه آخرین تصاویر از این عملیات رسانه ای را منتشر کردیم که مربوط به تصویربرداری هوایی (هلی شات) از پایین کشیدن پرچم انگلیسی بود، شاهد بودیم که انگلیسی ها با همان سبک تصویربرداری هوایی از یک نفتکش خود که از تنگه هرمز عبور کرده است تصویری منتشر کنند که همین تقلیدی بودن آن نشانه انفعال و دنباله روی آنها بود.

یکی از اهداف این تیم رسانه ای این بود که همه رسانه های داخلی با یک سهم برابر از تصاویر تهیه شده تغذیه شوند. بنابراین تصاویر را در اختیار رسانه های مختلف همچون خبرگزاری های سراسری کشور همچون ایسنا، مهر، فارس، صداوسیما و.... قرار دادیم. بنابراین در یک فرهنگ رسانه ای جدید عکس ها با رسانه های مختلف به اشتراک گذاشته شد و انحصار طلبی در فعالیت های رسانه ای کنار گذاشته شد.

این موضوع کنار گذاشتن انحصار طلبی هم به همان کلیشه های فعالیت رسانه ای بر می گردد؟

بله؛ در واقع این عملیات رسانه ای باعث شد که رسانه های ایرانی به عنوان رسانه های مرجع معرفی شوند و تصاویری که رسانه های بین المللی دریافت کردند از محل اخذ از رسانه های داخلی بود.

افکار عمومی و شبکه های اجتماعی هم با کنار گذاشتن همین تصاویری که در رسانه های مختلف منتشر می شد به یک بازتعریف از غرور ملی رسیدند.

این عملیات رسانه ای انعکاس تصاویر از توقیف نفتکش انگلیسی ها چه تأثیری داشت؟

رسانه هایی هستند که باور دارند دست برتر را در دنیا دارند، این رسانه ها حتی اگر با ایران دشمن نباشند اما میانه خوبی هم با ما ندارند. اینکه امروز اینها از تصاویری استفاده کردند که از داخل کشور منعکس شده است یک اتفاق خوب بود.

رسانه های بین المللی داشتیم که تصویر قدم زدن نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را بر عرشه نفتکش انگلیسی پخش کردند، یا پخش اذان از نفتکش انگلیسی که در رسانه های اجتماعی مورد توجه قرار گرفت و خبرنگاران مشهوری از بی بی سی در مورد آن تحلیل ارائه دادند.

همه تصاویری که از نفتکش پخش شد در نهایت یک تسلط حکومت جمهوری اسلامی ایران را منتقل کرد، این موضوع حتی به پوسترهایی که بعدتر طراحی شد هم منتقل شده است و برخی گرافیست ها توانستند همان پخش اذان را هم با برخی نمادها در اثرشان بگنجانند.

البته نمی توانم بگویم ماحصل عملیات رسانه ای که داخل نفتکش انگلیسی انجام شد یک کار کامل و بدون نقص بود. اما گامی در جهت ارتقای فعالیت رسانه ای در چنین صحنه هایی بود که به نظرم مطالبه افکار عمومی هم هست و امیدوارم در آینده فعالیت های رسانه ای بهتری صورت گیرد.

مهم ترین ویژگی این عملیات رسانه ای با این کیفیتی که انجام شد، چه بود؟

اصلی ترین ویژگی این عملیات همین بود که توسط یک تیم واحد ۸ نفره به انجام رسید. در واقع گروه های مجزایی نبودند. اغلب خبرنگاران، عکاسان، مستندسازان و.... تمایل دارند برای انجام یک عملیات رسانه ای متناسب با وظیفه ای که دارند به صورت جداگانه عمل کنند. اما در این عملیات در قالب یک تیم واحد افراد گرد آمدند.

این عملیات رسانه ای باعث شد که از کشورهای اطراف همچون عراق، یمن و کشورهای شرق آسیا (اندونزی) هم بازخوردهای مثبتی دریافت کنیم. در فضای رسانه ای داخلی هم با توجه به انعکاس این تصاویر یک هم افزایی شکل گرفت.

یک روز بعد از این انتشار تصاویر توسط این تیم ملاحظه کردیم خانه طراحان انقلاب اسلامی هم پوستری از تصاویر منتشر کرده است، شب شعری هم برگزار شد که برخی اشعار آن متأثر از انتشار این تصاویر بود. از آنجایی که بعد از یک مقطعی از وقوع یک رویداد قضیه به لحاظ ارزش های خبری کمرنگ می شود و اطلاع رسانی و هنر به کمک می آید، اجرای این عملیات رسانه ای باعث الهام بخشی برای فعالیت های هنری آینده خواهد بود.

از ویژگی های (مثبت) دیگر فعالیت این تیم رسانه ای را مربوط به شرایط اقتصادی و رکودی می دانم که فضای اجتماعی ناخوشایندی را ایجاد کرده است که همه ما در حال تجربه آن هستیم. به نظر می رسد انتشار همین تصاویر از نفتکش باعث شد تا حال افکار عمومی بهتر شود.

چه بازخوردی را بعد از انتشار تصاویر نفتکش توقیف شده انگلیسی از افکار عمومی گرفتید؟

بعد از اینکه عملیات مان در داخل نفتکش تمام شد، تا یک هفته فعالیت رصدی از شبکه های اجتماعی و رسانه های بین المللی انجام دادیم و بازخوردها را گرفتیم. به حدی این بازخوردها (مثبت) زیاد بود که می توانم پیشنهاد بدهم یک نهاد فرهنگی متولی شود و دلنوشته هایی که مردم برای این تصاویر در شبکه های اجتماعی ثبت کردند را به صورت مدون در بیاورد.

در این عملیات رسانه ای یک تجربه خوب، تعامل مثبت میان رسانه های داخلی بود که در آن شاهد حسادت های معمول نبودیم و همکاری خوبی شکل گرفت.

تیمی که برای این عملیات رسانه ای فعالیت کرد،  قبل تر برای ساخت مستند دریا بس هم با واکنش بی بی سی مواجه شده بود یا برای یک برنامه که به مناسبت گرامیداشت شهدای هواپیمای ایرباس برگزار کردیم –همراه با یک پیوست هنری با حضور سه هنرمند ضدآمریکایی- هم شاهد واکنش شبکه صدای آمریکا (VOA)  بودیم. بنابراین در مورد انعکاس تصاویر از نفتکش انگلیسی آمادگی چنین واکنش هایی را داشتیم و به نظر می رسد حاصل این کار می تواند در تجربه نگاری هم مورد استفاده قرار بگیرد.

با توجه به اینکه مردم هرمزگان در حافظه تاریخی خود انواع دشمنی های انگلیس را به یاددارد، فکر می کنید چقدر ماحصل عملیات رسانه ای تیم شما توانست حال خوبی در مردم این منطقه ایجاد کند؟

ردپای استعمار هنوز در نوار ساحلی جنوب وجود دارد، گورستان های انگلیسی از قشم تا بوشهر وجود دارد. قلعه های پرتغالی ها یا بعضی ابنیه هندی هایی که سربازان کمپانی هند شرقی بودند همه نشانه زخم های استعمار است.

در ترانه های فولکلور این منطقه همین احساسات منتقل می شود، اینکه امروز مردم می بینند چنین عملیاتی توسط افرادی انجام می شود که بخشی از آنها بومی و از اهالی جنوب کشور هستند و یا تصاویری در رسانه های داخلی و خارجی منعکس می شود که توسط بچه های جنوب تهیه شده است یک حس اعتماد به نفس ایجاد کرده است.

در صفحه اینستاگرام بچه هایی که در این تیم فعالیت کرده بودند از جمله صفحه شخصی خودم (لینک) مردم هرمزگان بازخوردهای مثبتی نشان داده بودند.

اینکه مردم جنوب روزگاری خودشان از این کشور محافظت کردند، در مقطعی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب را شکل دادند و همه نوع تلاشی برای حفظ این کشور کردند و امروز ملاحظه می کنند یک تیم جوان با میانگین سنی ۲۵ سال توانسته است عملیات رسانه ای بزرگی در دنیا ایجاد کند به طور حتم باعث می شود که احساس خوبی داشته باشند.

این عملیات رسانه ای نشان داد وقتی برای انعکاس چنین موضوعاتی از افرادی استفاده شود که به زیست بوم یک منطقه آشنا هستند بهتر می توان تأثیرگذاری داشت و امیدوارم در آینده هم بتوانیم شاهد اعمال حاکمیت رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در سطح بین الملل باشیم.

و اگر نکته پایانی دارید، اضافه کنید؟

بسیار تشکر می کنم از سردار تنگسیری که برای اجرای این عملیات رسانه ای به این تیم مردمی اعتماد کردند. همچنین از روابط عمومی نیروی دریایی سپاه تشکر می کنم که این فرصت را به بچه های جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی ایران در استان هرمزگان دادند. از سازمان هنری- رسانه ای اوج هم تشکر می کنم و همه کسانی که مثل یک شریک و همکار کمک کردند تا حاصل کار این تیم منعکس شود. خوشحالم که چنین اعتمادی به یک گروه مردمی شده است و امیدوارم حاصل فعالیت این تیم طلیعه ای شود تا در آینده هم گروه های این چنینی بتوانند نقش آفرین انعکاس رسانه ای رویدادها باشند.