به گزارش خبرنگار مهر، اولین نشست از سلسله نشست های گفتگوی ایرانی- عربی با حضور محمد خدادی معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ وارشاد اسلامی و جمعی از فعالان رسانه های ایرانی و عربی در سالن اجتماعات خبرگزاری مهر برگزار شد.

محمد حسن دهقانی معاون خبر خبرگزاری مهر در ابتدای این نشست از خدادی به خاطر افزایش گفتگو میان رسانه ها تشکر کرد و گفت: رسانه های ایرانی و رسانه های غیر ایرانی می توانند با یکدیگر گفتگو داشته باشند که این امر نتایج مبارکی را در بر خواهد داشت. یکی از این نتایج می تواند همکاری در کنار رقابت باشد. یعنی ما در عین این که رقیب هستیم، می توانیم همکار هم باشیم و شاید در خیلی از موارد، همکاری ها بیشتر از رقابت ها باشد. در واقع ما یک نوع جهت گیری های مشترک داریم که باید تقویت و هم افزایی شان کنیم.

وی افزود: در دنیایی که خیلی ها نمی خواهند بین ملت ها نزدیکی به وجود بیاید و سنگ تفرقه می زنند، چنین همکاری هایی می تواند بسیار مفید و موثر باشد و رسانه ها می توانند نقش مهمی در این میان ایفا کنند. دومین نکته ای که می خواهم بگویم با  اشاره به مطالعاتم در زمینه تاریخ اسلام است. در قرن ۱۹ میلادی امواج ناسیونالیسم و ملی گرایی در اروپا شروع شد که دامن جهان را گرفت. از جمله در جوامع اسلامی که آثار شومی از خود در جهان اسلام به جای گذاشتند. با ادامه روند ملی گرایی در اروپا، امپراطوری عثمانی تکه تکه شده و خیلی از کشورهای جدید در دوره نوین پدید آمدند که قبلاً حول یک محور زندگی و فعالیت می کردند. این کشورها عملاً یک ملت بودند اما به خاطر امواج ناسیونالیسمی که از بیرون تحریک شان می کرد، تجزیه شدند.

این پژوهشگر در ادامه گفت: اروپائیها بعد از دوره ای ناسیونالیسم را کنار گذاشته و به سمت اتحاد رفتند اما این قضیه و رویکرد در جهان اسلام ادامه پیدا کرد. چه در ایران و چه در ترکیه و چه جهان عرب، مشکل ملی گرایی هنوز وجود دارد و تمام نشده است. معتقدم رویکردی که باید به آن برگردیم وحدت اسلامی است که توسط پیامبر اکرم، بنیان گذاشته شده و باعث شکل گیری امپراطوری بزرگ اسلامی شد که از شرق تا غرب عالم را در بر می گرفت.

دهقانی در پایان سخنان خود گفت: به نظرم رسانه ها می توانند نقش پررنگی در ایجاد اتحاد بین کشورهای اسلامی داشته باشند. ما چاره ای جز گفتگو نداریم. اگر ملت اسلام تجزیه شده و جنگ و دعوا در گرفته به خاطر همان امواج ناسیونالیسم است. اگر بخواهیم دوباره قدرتمند شویم باید با ابزار گفتگو یکی شویم.

در ادامه این نشست، خدادی گفت: اولین اثر نشستن دور هم، تحبیب قلوب است. یکی از مشکلات ما در رسانه ها چه در ارتباط با داخلی ها و چه خارج، این است که دور هم نمی نشینیم. وقتی گردهمایی داشته باشیم و دور هم بنشینیم ظرفیت گفتگو، درک متقابل، همکاری، پیدا کردن نقاط مشترک و از بین بردن اختلافات افزایش پیدا می کند. یکی از مشکلاتی که در زمینه رسانه با آن مواجهیم این است که رسانه های ما به همه سرویس می دهند جز به خودشان. یعنی دیپلمات، نظامی ها، مدیران امور کشاورزی، گمرک و مرزبانی ما حول محور رسانه کنار هم می نشینند و با هم صحبت می کنند اما رسانه ها که پل ارتباطی همه اینها هستند، گردهمایی ندارند.

وی افزود: صدایی که تبادل پیدا می کند، صدای رسانه است. آن عاملی که ۲۴ ساعته پیام می برد و می رساند، رسانه است. بنابراین باید تلاش کنیم ارتباط رسانه ای از شکل صرفاً انتقال اطلاعات به ارتباط رو در رو تبدیل شود.

معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد ادامه داد: رسانه مأموریتی جز انسان ندارد. یعنی اگر انسان را از آن بگیرید، رسالتی دیگر برای آن باقی نمی ماند. انسان هم دغدغه ای غیر از اینکه بخواهد صفات انسانی اش را شکوفا کند، ندارد و اولین نیاز انسان، صلح و امنیت و آرامش است. پس مأموریت مهم رسانه این است که برای صلح و دوستی و تقویت بنیان همکاری بین ملت ها و بازدارندگی از تلاش ها، تلاش کند.

خدادی گفت: اما امروز شاهدیم که خبرهای جنگ بیشتر از خبرهای صلح منتشر می شود. گویی خبرهای صلح اصلاً خبر به حساب نمی آید و ظاهراً خبر بد، خبر خوب است. ما آنچنان در مدل بین المللی رسانه دچار عقب ماندگی هستیم که اخبار بد و شوم و صحنه های خشن را با افتخار نشان می دهیم. تصویر سر بریده یک انسان پیش از این شطرنجی می شد اما امروز رسانه ها چنین تصاویری را به راحتی نشان می دهند و تروریست ها در دنیا به ویژه داعش برای نشان دادن چگونگی جداشدن سر یک انسان و دیگر صحنه های خشونت آمیز تلاش می کند تا رعب و وحشت ایجاد کند. تأسف بار تر این است که رسانه ها هم این تصاویر را پخش می کنند. در حال حاضر تروریسم رسانه ای در دنیا مقدم بر تروریسم نظامی است و اساساً تیم های رسانه ای داعش و دیگر نیروهای نفرت افکن برای تقویت خشونت و ایجاد رعب و وحشت و نفرت پراکنی بین مردم جهان، تلاش می کنند.

وی افزود: تصاویر خشونت بار نه تنها در رسانه های بین المللی سانسور نمی شود بلکه ترویج، تشدید و بازنشر نیز می شود. در حالی که جایی که تلاش برای صلح و آرامش ترویج می شود، خبرها سانسور می شود. یعنی وضعیت فعلی رسانه ها این است که تنش ها را تشدید و صلح را سانسور و وارونه کند. یکی از جریانات مهمی که امروز در رسانه های جهان با آن روبرو هستیم جریانی است که کار القایی می کند و هدفش وارونه نمایی است. ما در مقابل این رویکرد در رسانه های ایران تبلیغ را کنار و درها را بازگذاشته ایم. هدفمان هم تبادل اطلاعات منطبق بر واقعیت است. ما معتقدیم از منطق گفتگو بهره می بریم و نماد گفتگو در جهان هستیم. مدل بی بدیلش هم برجام بود. یعنی در جهان چنین نمونه ای نداشتیم که یک کشور قدرتش را در گفتگو و مفاهمه بداند و حقانیتش را نه فقط در مواجهه با یک کشور بلکه ۶ کشور از مناطق مختلف دنیا به اثبات برساند و بگوید هر سوالی که دارید روی میز بگذارید و زیر سوالها را با هم امضاء کنیم.

معاون فرهنگی وزارت ارشاد ادامه داد: اما در جبهه مقابل چیزی که مشاهده می کنیم تعدادی سوال بی پاسخ مانده است. مگر می شود زیر سندی که امضاء شده، زد؟ پس هیچ سندی از این به بعد قابل اعتماد نیست و هر کسی می تواند امضای خودش را زیر سوال ببرد. در مواجهه با چنین رویکردهایی، ما کارکرد رسانه را در نظر می گیریم و بهترین، سریع ترین و  اصولی ترین راه را گفتگو می دانیم. به همین جهت روی گفتگوی رسانه ها تأکید داریم و طبیعتاً خبرگزاری مهر که نیت و رفتارش مهر آمیز است، میزبان این گفتگو شده است.

وی افزود: با توجه به ظرفیتی که در معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، سیاست های دولت و منویات مقام معظم رهبری است، تلاش ما هم بر تقویت گفتگو است. بشر هم راهی جز گفتگو ندارد. حتی اگر هم بجنگد آخر همه منازعات هم گفتگو است. فقط هر چه زودتر جنگ تمام شود و گفتگو انجام گیرد، آسیب کمتری به مردمی که اسیر سلطه جویی قدرت طلبان هستند، وارد می شود.

خدادی گفت: ما از هر مدل گفتگو با رسانه های منطقه و جهان استقبال می کنیم. گفتگو را هم تنها راه رسیدن به نقاط مشترک می دانیم. درهای کشور ما به روی همه خبرنگارانی که بخواهند کار خبری واقعی انجام دهند، باز است. ما آمادگی داریم و ظرفیتش هم فراهم است. برنامه ای هم که در آینده نزدیک داریم در ادامه برنامه سال گذشته مان در زمینه تبادل رسانه ای با روسیه است. ما سال گذشته میزبان یک هیئت رسانه ای از روسیه بودیم و امسال بناست هیئتی از ایران به روسیه برود.

ادامه  این نشست به جلسه پرسش و پاسخ اختصاص داشت.