خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ:

دقت کردید برای بعضی از آدما که خبر یا مطلبی را می‌فرستی، به برخی - تاکید می‌کنم «برخی» - به اخبار و مطالب آلرژی پیدا کرده و سریع پاسخ می‌دهند: «منبع خبر؟!» جوری می‌خواهند منبع خبر را بدانند که آدم  فکر می‌کند حتما قاضی دادگاه لاهه یا مدیر کل سازمان بازرسی یا از «بچه‌های بالا» هستند و اگر موضوع درست باشد و به آنها ثابت شود حتما شق القمر می‌کنند.

اما نه شق‌القمری در کار است نه چنین افرادی دنبال حقیقت و تشخیص راست از دروغ هستند. این پاسخ آنها به دلیل داشتن روحیه علمی یا رعایت اصل بی‌طرفی یا ارادت داشتن به سواد رسانه‌ای هم نیست. فقط و فقط واکنشی ناخواسته برای محافظت از خود و فرار از مسئولیت است. چرا؟ برای اینکه اگر شما منبع و مستندات خبر یا مطلب را هم به آنان بدهید، هیچ واکنشی نخواهند داشت.

نه آن مطلب موثق را بازنشر می‌دهند و نه حتی یک ایموجی برای دلخوشی شما می‌فرستند. به قول روانشناس معروف «لئون فستینگر»، طبق اصل «ناهماهنگی شناختی» انسان‌ها تمایل دارند پیام‌ها و شواهدی را که کلیت فکری و ارزشی آنها را متزلزل می‌کند سرکوب یا به گونه‌ای تفسیر و تحریفشان کنند که شب راحت بخوابند. چنین افرادی شاید بطور موقت و بعد از دیدن کلی دلیل و مدرک، موضوعی را که ناخوشایندشان است در ظاهر قبول کنند، اما دو ماه بعد اگر دوباره همان موضوع مطرح شود مانند انسانی که حافظه بلند مدت ندارد تمام مباحث و منابع و استدلال‌های قبلی را فراموش کرده و دوباره در خانه اول هستند. 

بنابراین:

۱. فردی که بعد از مشخص‌شدن سند و مدرک خبر یا مطلبی هیچ اقدامی نمی‌کند، انسانی است که از انصاف و حقیقت و آزادگی بویی نبرده است.

۲. فردی که دسته‌ای از اخبار را بدون هیچ آمار و سند و مدرکی می‌پذیرد؛ اما در مورد دسته دیگری از اخبار دنبال منبع موثق و آمار دقیق علمی می‌گردد، با شما که هیچ، با خودش هم صادق نیست.

۳. فردی که بعد از دیدن مستندات و مشخص شدن صحت خبر و مطلبی، مدتی بعد که دوباره موضوع مطرح می‌شود تمام مستندات و مباحث را فراموش کرده، با یادآوری مکرر شما تغییری نخواهد کرد. خودتان را خسته نکنید؛ برای بسیاری از آدمها عقایدشان حافظ منافعشان است. 

۴. دوست عزیز لطفا خبر بعدی اختلاس و فساد را که دیدی سریع ننویس: «منبع خبر؟!»  آخر بزرگوار مگر این همه خبر و مطلب موثق شنیدی چیکار کردی که دنبال راست و دروغ این یکی هستی. برو راحت بخواب.